सप्तरी – लामो समयदेखि रोकिएको प्रहरी समायोजन प्रारम्भिक प्रक्रिया सुरु भएको छ । सरकारले नेपाल प्रहरी र प्रदेश प्रहरीको संगठन तथा व्यवस्थापन सर्वेक्षण (ओएन्डएम) प्रतिवेदन स्वीकृत गरेसँगै समायोजन प्रक्रिया अगाडि बढेको हो । प्रहरी समायोजनसम्बन्धी ऐन भने ९ महिनाअघि नै जारी भइसकेको थियो ।

गत साता बसेको मन्त्रिपरिषद्‌ बैठकले प्रहरीमा एक अतिरिक्त महानिरीक्षक (एआईजी) र पाँच नायब महानिरीक्षक (डीआईजी) को दरबन्दी थप्‍ने निर्णय गर्दै ओएन्डएम सर्वेक्षण प्रतिवेदन स्वीकृत गरेको थियो ।नेपाल प्रहरी र प्रदेश प्रहरीको संगठन तथा व्यवस्थापन सर्वेक्षण प्रतिवेदन स्वीकृत भएसँगै समायोजन प्रक्रिया सुरु गरिएको गृह मन्त्रालयका प्रशासन महाशाखा प्रमुख एवं सहसचिव थानेश्‍वर गौतमले जानकारी दिए । उनले भने, “समायोजनका प्रारम्भिक कामहरु सुरु भएका छन् । विस्तारै समायोजन प्रक्रियाले गति लिनेछ ।”

गौतमका अनुसार स्वीकृत भएको ओएन्डएम प्रतिवेदनअनुसार प्रहरीको कुल जनशक्ति ७९ हजार ५ सय ३२ कायम छ । जसमध्ये २४ हजार ८ सय १२ जना नेपाल प्रहरी महातत र ५४ हजार ७ सय २० जना प्रदेश प्रहरी महातत रहनेछन् ।समायोजन प्रक्रियासँगै कुन प्रदेशमा कति संख्यामा प्रहरी रहने पनि यसअघि नै टुंगो लागिसकेको छ । अब उपत्यकाका तीन जिल्ला काठमाडौं, ललितपुर र भक्तपुर शान्तिसुरक्षा र अपराध अनुसन्धान तथा नियन्त्रणका लागि उपत्यका प्रहरी सुरक्षा कार्यालय रहनेछ । जसको नेतृत्व एआईजीले गर्नेछन् । यसअघि महानगरीय प्रहरी कार्यालयको नेतृत्व डीआईजीले गर्दै थिए । प्रदेश प्रहरी कार्यालयको नेतृत्वमा भने डीआईजीले गर्ने यसअघि नै टुंगो लागिसकेको छ ।

अब उपत्यकाका प्रहरी कार्यालयको नाम पनि जिल्लाको नामअनुसार रहनेछ । प्रत्येक प्रदेशमा प्रदेश संरचना हेर्न नेपाल प्रहरी संघीय एकाइ कार्यालयको संरचना प्रधान कार्यालय मातहत रहनेछ । संघीय एकाइको नेतृत्व एसएसपीले गर्दै आएका छन् ।यस्तै प्रहरी प्रधान कार्यालयअन्तर्गत विभाग, केन्द्रीय अनुसन्धान ब्युरो (सीआईबी), विशेष ब्युरो, साइबर ब्युरो, लागुऔषध नियन्त्रण ब्युरो, राष्ट्रिय प्रहरी प्रशिक्षण प्रतिष्ठान (एकेडेमी) रहनेछ ।प्रहरी केन्द्रीय मुख्यालायमै अन्तरप्रदेश समन्वय संयन्त्रसमेत रहनेछ । जसको नेतृत्व प्रहरी महानिरीक्षक (आईजीपी) ले गर्नेछन् ।

डीआईजी नेतृत्वको रहने प्रदेश प्रहरी कार्यालय प्रदेश सरकार मातहत रहने व्यवस्था छ । यस्तै अब डीएसपीसम्मको खटनपटन प्रदेश सरकार र प्रदेश प्रहरीबाट हुनेछ । हाल प्रहरीमा सबै प्रहरीको सरुवा प्रहरी मुख्यालयबाटै हुँदै आएको छ ।