
बीबीसी – आफ्नै घरमा चिया खाएर बसिरहेका राम राजलाई गतवर्ष बस्दाबस्दै सडकमा हिँडिरहेको गाईले आएर हमला ग¥यो । ५५ वर्षीय उनी गम्भीर घाइते भएपछि अस्पताल लैजाँदै गर्दा मृत्यु भएको थियो ।
उनकी बुहारी अनिता कुमारी भन्छिन्, “यो घटना हामी सबैका लागि एकदमै दुःखद रह्यो । र त्यसपछि देखि मेरी सासूआमाले राम्ररी खानै छाड्नु भएको छ । ”
भारतको उत्तर प्रदेशमा यस किसिमको हमला वास्तवमा सामान्य मानिन्छ जहाँ गाईलाई मार्न काट्नमा प्रतिबन्ध लगाइएको छ । सडकमा जथाभावी हिँड्ने छाडा चौपायाको सङ्ख्या अत्यधिक बढेको छ ।
यति सम्म कि आगामी प्रदेश स्तरीय चुनावमा यो प्रमुख मुद्दा बन्ने देखिएको छ ।
गाईलाई हिन्दुहरुले भगवानको स्वरुप मान्ने भए पनि विगत लामो समयदेखि किसानहरुले बूढा भएका अनुत्पादक गाईलाई मार्न बधशाला लैजाने गर्दथे । तर प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीको भाजपा नेतृत्व सरकारले पछिल्लो समय त्यस्ता बधशालाविरुद्ध अत्यधिक कडाइ अपनाइरहेको छ । आफ्नो हिन्दु एजेन्डालाई जिवित राख्न भन्दै उत्तर प्रदेशसहित १८ वटा प्रदेशमा गाई मार्ने कार्यलाई अवैध घोषणा गरिएको छ ।
उत्तर प्रदेश आफैँ भैँसीको मासुको मुख्य निर्यातकर्ता भए पनि २०१७ मा सत्तामा आएदेखि मुख्य मन्त्री योगी आदित्यनाथले थुप्रै अवैध बधशाला बन्द गराएका छन् । यति मात्र नभएर त्यसरी चौपायाको व्यापार गर्ने मुसलमान र दलितहरुमाथि भाजपासँग सम्बन्धित समूहले आक्रमण गर्ने र कुटपिट गरि मृत्यु हुनेसम्मका घटना पनि भइरहेका छन् ।
यस्तोमा धेरै त्यस्ता समूहले यो व्यापार नै छाडेका छन् । गाईभैँसीको मासु खरिद गर्न या ओसारपसार गर्न अहिले सबै डराउने गर्दछन् । यसैले पनि बूढो भएका दूध नदिने, अनुत्पादक गाईहरुलाई हिजोआज किसानले यत्तिकै छाडिदिने गरेका छन् ।
धानको खेती गर्ने शिव पूजनका अनुसार अहिले कोही किन्ने मान्छे छैन र कसैले बिक्री गर्न पनि सक्दैन । यसकारण आफूहरुले त्यस्ता गाईवस्तु नजिकैको जङ्गलमा लगेर छाडिदिने गरेको उनले बताए ।
नतिजास्वरुप उत्तर प्रदेशका गाउँ तथा शहरहरुमा छाडा चौपाया जताततै घुमिरहेको देख्न सकिन्छ । र ती मध्ये कतिपय लामो समयदेखि भोकाएको हुने गर्दा आक्रामक रुपमा प्रस्तुत हुने गरेको स्थानीय वासिन्दाको गुनासो छ ।
पूजन आफैँ पनि खेतबाट वस्तुहरु भगाउँदै गर्दा त्यस किसिमको हमलामा परेको बताउँछन् । आफ्नो हातको ब्यान्डेज देखाउँदै उनले भने, “दुईवटा गाईले मलाई हानेर भुईँमा लडाए । भाग्यवश् म आफ्नो ज्यान बचाएर भाग्न सफल भएँ ।”
पूजन हिन्दु धर्ममै आस्था राख्ने व्यक्ति हुन् तर पनि यस विषयले आफूलाई दिक्क बनाएको बताउँछन् । सरकारले आफूहरुको सुरक्षाका लागि पनि केही गरिदिए हुन्थ्यो भन्ने चाहेको उनले बताए । उनीजस्ता धेरै किसानहरुले बताए अनुसार त्यस्ता छाडा चौपायाले खेतबारीमा क्षति पुर्याउनुका साथै सडक दुर्घटना गराउने र कतिपय आक्रामक भएर हमला गर्दा मानिसहरुको ज्यानै जाने गरेको छ ।
त्यस्तै आवारा साँढेको आक्रमणमा आफ्नो पति गुमाएकी पूनम दुबे भन्छिन्, “जताततै घुमिरहेका छाडा चौपायाका कारण आज मेरो छोरा अनाथ भएको छ । अब कसले हामीलाई हेर्छ ? कसले जिम्मा लिन्छ ?”
अर्को घटनामा ३६ वर्षीय भूपेन्द्र दुबे कोभिडका कारण जागिर गुमाएपछि गाउँ फर्किएका थिए । तर स्थानीय बजारकै बीचमा छोरालाई मिठाइ किन्न जाँदा गाईको हमलामा परि उनको मृत्यु भएको हो ।
अर्की ८० वर्षीया राम काली २०१९ को गाई हमला पछि अहिलेसम्म पनि ‘कोमा’ मा छिन् । उनको परिवारका अनुसार राम कालीलाई उनको एक मात्र छोराको गत वर्ष कोभिडले मृत्यु भएको कुरा समेत थाहा छैन ।
यो मुद्दालाई उत्तर प्रदेशका विपक्षी पार्टीले धेरैपटक उठाइसकेका छन् । तर भाजपाका प्रदेश प्रवक्ता समीर सिंहका अनुसार सरकारले यस समस्याको समाधान गर्न नयाँ नीतिको खोजी गरिरहेको छ ।
उनी भन्छन्, “ती जीवजन्तुलाई पहिलो कुरा त हिन्दु धर्ममा छाडा चौपाया भन्नै मिल्दैन । के हामीले आफ्ना बूढा भएका बुवाआमा बाजेबजैलाई पछि त्यसैगरी छाड्ने गरेका छौँ ? अनि गाईलाई चाहिँ कसरी मर्नका लागि सडकमा त्यसरी फाल्न मिल्छ ?”
त्यस किसिमका गाईका लागि भनेर सरकारले विशेष किसिमिको गोठ पनि बनाएको छ । मुख्य मन्त्री अदित्यनाथको सरकारले यसमा लाखौँ रुपैँया खर्च गरेको छ । गोठलाई प्रभावकारी रुपमा सञ्चालित गर्न उनले मदिरामा विशेष कर लगाएका थिए । तर यसले पनि समस्याको उचित समाधान गरेन । किनकी त्यहाँ गाईहरु भरिभराउ रुपमा अव्यवस्थित तरिकाले बसिरहेका छन् ।
गोठको ख्याल राख्दै आएकी शत्रुगत तिवारी भन्छिन्, “यहाँ २०० वटा गाईहरु छन् जुन हाम्रो अधिकतम क्षमता हो । तर अझैपनि यस क्षेत्रमा ७०० देखि हजारको सङ्ख्यामा गाईवस्तु जथाभावी सडकमा हिँडिरहेका छन् । ”
यही कारण त्यहाँका धेरै स्थानीयहरु वाक्क भएर चुनावमा कसैलाई पनि मत नै नहाल्ने निर्णयसम्म पुगेका छन् । उनीहरु भन्छन् “हाम्रो समस्या कसैले समाधान गर्दैन भने भोट गर्नुको के अर्थ ?” बीबीसीबाट